On August 31, 2012 a long filament of solar material that had been hovering in the sun's atmosphere, the corona, erupted out into space at 4:36 p.m. EDT. The coronal mass ejection, or CME, traveled at over 900 miles per second. The CME did not travel directly toward Earth, but did connect with Earth's magnetic environment, or magnetosphere, causing aurora to appear on the night of Monday, September 3. Picuted here is a lighten blended version of the 304 and 171 angstrom wavelengths. Cropped Credit: NASA/GSFC/SDO NASA image use policy. NASA Goddard Space Flight Center enables NASA’s mission through four scientific endeavors: Earth Science, Heliophysics, Solar System Exploration, and Astrophysics. Goddard plays a leading role in NASA’s accomplishments by contributing compelling scientific knowledge to advance the Agency’s mission. Follow us on Twitter Like us on Facebook Find us on Instagram

Առաջին անգամ գիտնականներն արևի վրա թափվող պսակաձև անձրև են ֆիքսվել

Աստղագետներն առաջին անգամ ֆիքսել են, թե ինչպես են երկնաքարի նմանվող օբյեկտները անձրևի պես թափվում Արեգակի մակերևույթի վրա: Երևույթը կոչվում է պսակային անձրև, այն ձևավորվում է գազից, իսկ դրանում առկա ջերմաստիճանը հասնում է մինչև 1,1 մլն ցելսիուսի, այս մասին տեղեկացնում է Space.com-ը:

Այս երկնաքարերը միանգամայն տարբերվում են նրանցից, որոնք բարձր արագությամբ ներթափանցում են Երկրի մթնոլորտ և երբեմն նույնիսկ հասնում Երկրի մակերեսին։ Ի տարբերություն այս օբյեկտների, որոնք տիեզերական փոշու, քարի կամ փոքր աստերոիդների բեկորներ են, արևի վրա թափվողները պլազմայի հսկա կուտակումներ են, որոնք անհավանական արագությամբ ընկնում են աստղի մակերեսին:

Երկրի վրա ընկնող երկնաքարերի մեծ մասը մեր մոլորակի մթնոլորտի հաստ շերտի պատճառով չի հասնում մակերեսին, բայց արևի մթնոլորտը (պսակը) շատ ավելի բարակ է, և այդ պատճառով այս կուտակումներն ամբողջությամբ չեն մաշվում ընկնելիս և շատ հանգիստ կարող են հասնել Արեգակի մակերեսին:

Եվրոպական տիեզերական գործակալության Solar Orbiter տիեզերանավի միջոցով արված դիտարկումների շնորհիվ հնարավոր է եղել պարզել, որ այս երևույթը կարող է ստեղծել կարճ, բայց ինտենսիվ պայծառացում, ինչպես նաև աստղային նյութի վերընթաց ալիք և հարվածային ալիքներ, որոնք կրկին տաքացնում են Արեգակի պսակում առկա գազը հարվածի վայրից վեր ընկած հատվածում:

shooting sun 1.JPG (31 KB)

Լուսանկարում կարմիր գծերը ցույց են տալիս պսակային անձրևի հետագիծը։

Գիտնականները կարծում են, որ այս հայտնագործությունը կարող է օգնել լուծելու առեղծվածը, թե ինչու է Արեգակի պսակը, որն այս աստղի մթնոլորտի ամենահեռավոր շերտն է, շատ ավելի տաք, քան դրա տակ գտնվող մյուս շերտերը, չնայած արեգակնային մոդելները կանխատեսում են, որ ավելի տաք պետք է լինեն արևի այն շերտերը, որոնք ավելի մոտ են միջուկին:

Պսակային անձրևները ձևավորվում են, երբ լոկալ ջերմաստիճանի անկումը հանգեցնում է նրան, որ արևային պլազման կուտակվում է և վերածվում գերխիտ գոյացությունների: 250 կիլոմետր լայնություն ունեցող այս գոյացություններն այնուհետև 100 կիլոմետր/վրկ արագությամբ թափվում են արևի ավելի սառը մակերեսի՝ ֆոտոսֆերայի վրա։

Solar Orbiter-ը ֆիքսել է այդ պսակային անձրևները, երբ անցնելիս է եղել Արեգակից մոտ 49 միլիոն կիլոմետր հեռավորության վրա: Solar Orbiter-ը, որը հագեցած է բարձր լուծաչափով տեսախցիկներով և հեռակառավարման զգայուն գործիքների հավաքածուով, ֆիքսել է, որ գազը տաքանում է մոտ 1 մլն աստիճան և սեղմվում է այդ պսակային անձրևների տակ: Երևույթը տևել է ընդամենը մի քանի րոպե։

Երբ երկնաքարը մտնում է Երկրի մթնոլորտ, մթնոլորտում օդի հետ շփման արդյունքում անկման ժամանակ ձևավորվում է վառ երևացող պոչանման զանգված, որը տաքացնում է երկնաքարի նյութը: Դրա հետևանքով պինդ նյութը վերածվում է գազի, գործընթացը կոչվում է աբլացիա: Այն տեղի է ունենում նաև այն ժամանակ, երբ արևի շուրջը պտտվող գիսաստղերը շատ են մոտենում դրան։ 

Դա, սակայն, տեղի չի ունենում պսակային անձրևի ժամանակ, որը թափվում է արևի վրա՝ պսակում գտնվող հզոր մագնիսական դաշտերի պատճառով, որոնք կանխում են պայծառ պոչանման զանգվածի ձևավորումը, ինչը առ այսօր խոչընդոտում էր արևային երկնաքարերի ուսումնասիրությանը։

ajax-loader