Armhanq.com ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՔԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՄԵՏԱԼՈՒՐԳԻԱՅԻ ԱՍՈՑԻԱՑԻԱ
Արհեստական բանականության (ԱԲ) տվյալների մշակման կենտրոնների թվի արագացող աճը լուրջ խնդիրներ է առաջացրել ջրի և էլեկտրաէներգիայի մատակարարման համար՝ աշխարհի տարբեր մասերում։ Այդ մասին հայտնել է The New York Times (NYT) թերթը։
Այսպիսով, Մեքսիկայում տվյալների կենտրոնի բացումը, ըստ նրանց տվյալների, հանգեցրել է էլեկտրաէներգիայի անջատումների հաճախակիացման, իսկ ջրի խափանումները, որոնք նախկինում տևում էին օրեր, այժմ կարող են շաբաթներ տևել։ Ջրի պակասը հանգեցրել է դպրոցներում դասերի չեղարկմանը և Լաս-Սենյիսաս քաղաքում աղիքային վարակների տարածմանը։
Մեքսիկայում տեղի ունեցածը համահունչ է բազմաթիվ այլ նմանատիպ օրինակներին, քանի որ արհեստական բանականության զարգացումը և համապատասխան ենթակառուցվածքի կառուցումը «լրացուցիչ բեռ են ստեղծում մոլորակի տարբեր շրջանների բավականին փխրուն էլեկտրականության և ջրամատակարարման ենթակառուցվածքի վրա», ասվում է հրապարակման մեջ։ NYT-ի գնահատմամբ՝ նեյրոցանցերի աշխատանքի համար անհրաժեշտ տվյալների կենտրոնները մինչև 2035 թվականը կարող են սպառել աշխարհում արտադրվող ամբողջ էլեկտրաէներգիայի 4,4%-ը, կամ 1,6 միլիարդ կիլովատ-ժամ։
Իռլանդիայում նման կենտրոնները սպառում են երկրի էլեկտրաէներգիայի ավելի քան 20%-ը։ Չիլիում և Հարավային Աֆրիկայում, որտեղ նկատվում են էներգամատակարարման խնդիրներ, տվյալների կենտրոննները լրացուցիչ բեռ են ստեղծում ազգային ցանցերի վրա։ Նմանատիպ մտահոգություններ են առաջացել Բրազիլիայում, Մեծ Բրիտանիայում, Հնդկաստանում, Մալայզիայում, Նիդեռլանդներում, Սինգապուրում և Իսպանիայում, տեղեկացնում է NYT-ը։ Ըստ Synergy Research Group ոլորտային ընկերության վերլուծության՝ հունիսի վերջի դրությամբ աշխարհի 1244 խոշորագույն տվյալների մշակման կենտրոնների գրեթե 60%-ը գտնվում էր ԱՄՆ-ից դուրս, իսկ հիմնական ներդրողներն են ամերիկյան տեխնոլոգիական հսկաները, ինչպիսիք են OpenAI-ը, Amazon-ը, Google-ը, Microsoft-ը։
UBS ներդրումային բանկը գնահատում է, որ ընկերությունները այս տարի ամբողջ աշխարհում տվյալների կենտրոնների վրա կծախսեն 375 միլիարդ դոլար, իսկ 2026 թվականին՝ 500 միլիարդ դոլար: Տվյալների կենտրոնների ընդլայնումը ամբողջ աշխարհում խթանվել է արհեստական բանականության շուկայում դիրք գրավելու ձգտում ունեցող կառավարությունների կողմից: Նրանք տրամադրում են իջեցված գներով, հարկային արտոնություններով և տվյալների կենտրոնների կառուցման համար ռեսուրսների հասանելիությամբ հողատարածքներ՝ միաժամանակ խուսափելով կարգավորող մարմինների միջամտությունից և տեղեկատվության բացահայտումից:
Տեխնոլոգիական ընկերությունները, որոնք ձգտում են կառուցել տվյալների կենտրոններ՝ արհեստական բանականության նոր մոդելներին աջակցելու և «գերբանականություն» ստեղծելու համար, պնդում են, որ աճը ստեղծել է աշխատատեղեր և գրավել ներդրումներ:
