Հանքարդյունաբերությունը՝ նոր փուլում․ աճող տեխնոլոգիաներ և բարձր ռիսկեր․ ejc

Հանքարդյունաբերության ոլորտը շարունակում է պահպանել աճի միտումները՝ միաժամանակ բախվելով բնապահպանական և շուկայական նոր մարտահրավերների, գրում է ejc-ը։ Տեխնոլոգիական զարգացումները փոխում են արդյունահանման մեխանիզմները, իսկ հումքային մրցակցությունը խթանում է նոր ներդրումներ և ռիսկերի դինամիկա։

Տեխնոլոգիական վերափոխումներ

Վերջին տարիներին հանքարդյունաբերությունում արագ զարգանում է խելացի արդյունահանման (Smart Mining) ուղղությունը։ Ավտոմատ կառավարման համակարգերն ու արհեստական բանականությունը ներմուծվում են հանքավայրերի կառավարման, հողի մշակումների և անվտանգության գործընթացներում։
Միջազգային գնահատականներով՝ խելացի հանքարդյունաբերության շուկան 2025 թվականին կհասնի շուրջ 18,5 միլիարդ դոլարի, իսկ մինչև 2035 թվականը կարող է գերազանցել 50 միլիարդը։

Տեխնոլոգիական ներդրումները հնարավորություն են տալիս նվազեցնել շահագործման ծախսերը և բարձրացնել արտադրողականությունը, սակայն միաժամանակ առաջ են բերում աշխատուժի վերապատրաստման և թվայնացման նոր պահանջներ։

Ռիսկեր և մարտահրավերներ

Հանքարդյունաբերությունը շարունակում է մնալ հասարակական և բնապահպանական քննադատության կենտրոնում։ Շրջակա միջավայրի պահպանության նոր կանոնները, հումքային շուկաների տատանումները և քաղաքական լարվածությունները ստիպում են խոշոր ընկերություններին վերանայել իրենց ռազմավարությունները։
Տնտեսագետները նշում են, որ ոլորտի ապագան կախված է ոչ միայն հումքային պաշարներից, այլև կայուն զարգացման քաղաքականությունից։

Առաջատար ընկերություններ

Հանքարդյունաբերության գլոբալ շուկան այսօր վերահսկվում է մի քանի խոշոր ընկերությունների կողմից։ BHP Group, Rio Tinto, Glencore, Vale S.A. և Anglo American մնում են ոլորտի առաջատարները՝ արդյունահանելով երկաթ, պղինձ, մոլիբդեն, նիկել, լիթիում և կոբալտ։ Այս ընկերությունները վերահսկում են մետաղական հումքի համաշխարհային առևտրի ավելի քան 60 տոկոսը։

Տնտեսական ազդեցություն

Հանքարդյունաբերությունը կազմում է համաշխարհային ՀՆԱ-ի շուրջ 6–7 տոկոսը, սակայն ազդեցությունը տնտեսության այլ ճյուղերի վրա զգալիորեն մեծ է։
Էներգետիկ, տեխնոլոգիական և ենթակառուցվածքային ծրագրերի մեծ մասը ուղղակիորեն կախված են հանքարդյունաբերական մատակարարումներից։
Ասիայի զարգացող երկրներում այս ոլորտի տեսակարար կշիռը հասնում է 10 տոկոսի, իսկ զարգացած տնտեսություններում՝ շուրջ 2 տոկոսի։

Նոր միտում․ «կանաչ մետաղների» դարաշրջան

Էլեկտրական տրանսպորտի և վերականգնվող էներգետիկայի զարգացումը խթանում է այսպես կոչված կրիտիկական մետաղների պահանջարկը։
Լիթիումը, կոբալտը և պղինձը դառնում են «կանաչ տնտեսության» հիմնական բաղադրիչներ։ Վերլուծաբանների կանխատեսմամբ՝ առաջիկա տասնամյակում այս մետաղների արդյունահանման ծավալները կարող են կրկնապատկվել։