Սմիթսոնյան ինստիտուտի և Մերիլենդի համալսարանի հետազոտողները հայտնաբերել են Լուսնի վրա անսպասելի երիտասարդ տեկտոնական կառույցներ: Այս բացահայտումը, որը հրապարակվել է Planetary Science Journal (PSJ) ամսագրում, կասկածի տակ է դնում այն տեսակետը, որ Լուսինը վաղուց կորցրել է իր երկրաբանական ակտիվությունը:
Ի՞նչ են հայտնաբերել գիտնականները
Վերլուծելով Լուսնի հակառակ կողմը՝ մասնագետները գրանցել են 266 փոքր լեռնաշղթաներ: Դրանց տարիքը չի գերազանցում 200 միլիոն տարին, այսինքն, դրանք զգալիորեն ավելի երիտասարդ են, քան նախկինում ենթադրվում էր:
Հետազոտողները օգտագործել են խառնարանների հաշվարկման մեթոդը. որքան քիչ խառնարաններ կան մակերեսին, այնքան երիտասարդ է երկրաբանական օբյեկտը:
«Մենք տեսնում ենք, որ Լուսնի վրա տեկտոնական ակտիվությունը շարունակվել է վերջին միլիարդ տարիների ընթացքում և, հնարավոր է, շարունակվում է մինչ օրս», – նշել է հետազոտության հեղինակներից մեկը՝ Ժակլին Քլարկը:
Ինչու՞ է դա կարևոր
Լուսինը շարունակու՞մ է սեղմվել
Գիտնականները ենթադրում են, որ նոր լեռնաշղթաները կապված են Լուսնի չափերի աստիճանական նվազման հետ՝ պայմանավորված նրա ընդերքի սառչելով: Բացի այդ, դրանց ձևավորման վրա կարող է ազդել Լուսնի ուղեծրի փոփոխությունը:
Լուսինը կարող է սեյսմիկ ակտիվ լինել
Ավելի վաղ աստղագետները գրանցել են լուսնային երկրաշարժեր, բայց այժմ ավելի շատ ապացույցներ կան, որ դրանք պայմանավորված են ոչ միայն մետեորիտների հարվածներով, այլև ներքին երկրաբանական գործընթացներով:
Ինչպե՞ս կանդրադառնա դա ապագա առաքելությունների վրա
Անվտանգ վայրերի ընտրություն վայրէջքի համար
Եթե Լուսինն իսկապես սեյսմիկ ակտիվ է, ապագա առաքելությունները, ինչպիսիք են NASA-ի Artemis ծրագիրը և չինական լուսնային բազաները, պետք է հաշվի առնեն հնարավոր ռիսկերը:
Երկրաֆիզիկական սարքավորումների օգտագործում
Գիտնականները առաջարկում են տիեզերանավերը հագեցնել երկրաֆիզիկական սարքավորումներով՝ Լուսնի ընդերքային կառույցներն ուսումնասիրելու համար: Սա կօգնի կանխատեսել հնարավոր երկրաշարժերը և ընտրել լուսնային ենթակառուցվածքների կառուցման համար օպտիմալ գոտիներ:
Լուսինը մնում է ակտիվ օբյեկտ
Նոր բացահայտումն ապացուցում է, որ Լուսինը պարզապես Երկրի «մեռած» արբանյակը չէ, այլ դինամիկ համակարգ, որտեղ մինչ օրս շարունակվում են երկրաբանական գործընթացները: Սա նոր հնարավորություններ է բացում գիտության և ապագա տիեզերական հետազոտությունների համար: